Waarom jouw lichaam diëten eigenlijk helemaal niet leuk vindt! 👎🏻

Wist je dat een menselijk lichaam diëten met de focus op gewichtsverlies eigenlijk niet zo fijn vindt? Je lichaam doet dit niet vanzelf of automatisch waardoor ik dit als diëtiste en Intuïtief Eten Counselor ondersteun! En nu denk je vast “Ja, maar wat zal mijn gewicht dan doen als ik niet dieet of hier niet op focus?”  🤔”Wat zal het doen als ik intuïtief eet?” 😨

Mijn antwoord is steeds dat ik dit niet weet. Of iemand gewicht zal verliezen of niet, dat kan ik niet op voorhand voorspellen. Bij niemand! Het is afhankelijk van zoveel verschillende factoren: dieetgeschiedenis, eetgedrag, metabolisme, stress, hormonen, slaap, beweging, mentaal welzijn, medicatie, ziekte, sociale aspecten,…. Afhankelijk van waar je komt zal je lichaam en je gewicht zich aanpassen.

Ons lichaam is heel slim, zo heeft het een feedback-controlesysteem, dat genetisch bepaald is, om jouw persoonlijk lichaamsgewicht te reguleren tot een constant “lichaamseigen” range. Dit is de gewichtsrange waarop je lichaam zich erg comfortabel en fijn voelt en dit noemen we jouw set point gewicht. 

Je kan dit systeem vergelijken met een thermostaat = het past zich aan aan de situatie. Hierdoor spreken we over een gewichtsrange en geen vast getal. 🌡️

Diëten knoeit met jouw feedback-controlesysteem.

Door te diëten ga je strenger om met voeding en beweging waardoor je waarschijnlijk beperkter en minder eet en meer verbruikt. Gewichtsverlies is hier bij velen een gevolg, logisch maar niet gezond want je lichaam ziet dit eigenlijk als een gevaar.
De alarmbellen van ons feedback-controlesysteem gaan af als we dalen onder een gewicht waarop ons lichaam zich comfortabel voelt en daarom schiet het in actie! Ons lichaam is eigenlijk helemaal niet gemaakt om af te vallen maar om te overleven. En hoe overleeft die dan? ⚔️

• Je lichaam zorgt ervoor dat je meer vat zal opslaan na een streng dieet ter bescherming en ter compensatie voor uithongering en de gewichtsdaling.
• Jouw metabolisme vertraagt omdat je lichaam spaarzaam moet zijn met de energie die het krijgt.
• Verloren gewicht zal er terug bijkomen en dit wordt ook wel jojo-effect genoemd.

Het is belangrijk om aan te halen dat de wetenschap aantoont dat deze verdedigingsmechanismen, tegen restrictie, uithongering en gewichtsdaling, lang tot zelfs jaren actief kunnen zijn.  📈

Ja maar Celine, wat is mijn set point gewicht dan?

Doordat diëten normaal is geworden en snel geadviseerd wordt, zijn er niet veel personen die op hun set point gewicht zitten. Duidelijke cijfers zijn hier niet van maar kijk om je heen… We weten wel dat de gemiddelde vrouw meer dan 15 jaar op dieet is haar hele leven. Ken jij veel mensen die nog nooit een dieet hebben gedaan? 💔

Je lichaam is dus beïnvloed door diëten, alsook jouw gewicht waardoor je niet meer op je set point gewicht zal zitten. Niemands set point gewicht valt te berekenen omdat het complex is maar er zijn wel enkele criteria. Het is een gewichtsrange waarbij:

• je jezelf geen (voedings)restricties oplegt en je je lichaam niet manipuleert. 
• je genoeg slaapt, kan omgaan met stress, ingaat en omgaat met je emoties en gevoelens. 
• je extreem eetgedrag zoals heel weinig eten, overeten niet dagelijks/frequent voorkomt, eetbuien,.. niet voorkomt.
• er een goede balans is tussen alle voedingsmiddelen en je luistert naar je lichaamssignalen (honger en verzadiging) 
• je beweegt op een manier die jou oplaadt en die je leuk vindt. 
• je weet dat genetica, sociale en omgevingsdeterminanten, ziekte, mentale gezondheid, eet- en beweeggedrag,….. een invloed kunnen hebben op je gewicht en hier mild mee omgaat.

En hoe ga ik naar mijn setpoint gewicht?

Bij intuïtief eten weten we dus niet wat er met je gewicht zal gebeuren. Sommigen komen bij, anderen vallen af en anderen blijven op gewicht.

Bij intuïtief eten stop je met diëten en leer je opnieuw luisteren naar de noden van je lichaam (biologische honger en verzadiging), zal je leren omgaan met smaakhonger en emotioneel eten, leer je voor jezelf zorgen en rusten,…. waardoor je een duurzame en gezonde levensstijl ontwikkelt die je terug zal brengen naar je set point gewicht. 💚

Maar onthoud vooral dat intuïtief eten niet focust op gewicht, ook niet op jouw set point gewicht, maar op een gezonde relatie met eten, beweging en je lichaam.

In samenwerking met Helena Cornelis, Studente voedings- en dieetkunde

Bronnen:

• Müller, M. J., Bosy-Westphal, A., & Heymsfield, S. B. (2010). Is there evidence for a set point that regulates human body weight? F1000 Medicine Reports, 2. https://doi.org/10.3410/m2-59
• Pietiläinen, K. H., Saarni, S. E., Kaprio, J., & Rissanen, A. (2011). Does dieting make you fat? A twin study. International Journal of Obesity, 36(3), 456–464. https://doi.org/10.1038/ijo.2011.160 
• Turner, P. (2019). The No Need to Diet Book (1ste editie). Head of Zeus Ltd.
• Tribole, E., & Resch, E. (2020). Intuitive eating – A revolutionary anti-diet approach (1ste editie, Vol. 4). St. Martins Publishing group.